Hans Christian Andersen

Hans Christian Andersen estis dana verkisto, kiu famiĝis ĉefe pro verkado de fabeloj. Liaj 156 fabeloj kaj rakontoj estas tradukitaj al pli ol 100 lingvoj kaj ofte aperis ankaŭ kiel teatraĵoj kaj filmoj. La fabelojn de Andersen, kiuj aperis libroforme en kvar volumoj, tradukis al Esperanto L.L. Zamenhof. 

Andersen naskiĝis en la jaro 1805 en la urbo Odense, Danio, en tre malriĉaj cirkonstancoj. La ĉambro, en kiu la familio loĝis, estis samtempe manĝejo, dormejo kaj ankaŭ laborejo de la patro, kiu estis ŝuisto. La patro estis tre talenta kaj tre amis la filon, por kiu li mem produktis ludilojn, legis fabelojn kaj desegnis bildojn. La patro bedaŭrinde mortis, kiam Andersen estis nur 11-jara.

La patrino de Andersen estis lavistino tute ne-edukita, ĉar neniu instruis al ŝi legi kaj skribi. Post la morto de sia edzo, ŝi edziniĝis denove, sed ŝia nova edzo ne multe okupiĝis pri la infano, kaj ne amis lin. Ankaŭ knaboj el ilia strato ofte mokis kaj ĝenis lin. 

Kelkaj gravaj homoj rekonis la talenton de Andersen. Per ilia helpo li sukcesis edukiĝi, kaj li komencis verki. En 1835 aperis lia tre sukcesa romano La improvizisto, kaj en la sama jaro ankaŭ malgranda kajero kun la titolo Fabeloj rakontitaj por infanoj. 

Andersen deziris verki teatraĵojn kaj romanojn, sed ĉefe pro siaj fabeloj li atingis tutmondan famon. La fabeloj estis verkitaj por infanoj, sed samtempe ankaŭ por plenkreskuloj. Lia vojaĝo de malriĉeco al tutmonda famo pensigas pri lia fabelo La malbela anasido en kiu la malbela, malfeliĉa anasido plenkreskas kaj malkovras, ke ĝi ne estas anaso, sed belega cigno.

H.C. Andersen de Thora Hallager (1869)

Andersen restis fraŭlo dum sia tuta vivo, kvankam li deziris edziĝi. Li ne estis sukcesa ĉe virinoj, kaj dufoje enamiĝis al virinoj, kiuj rifuzis lin. Lia fabelo Persista stana soldato rakontas pri malfeliĉa, senespera kaj unu-flanka amo. La plej gravajn okazintaĵojn de sia vivo Andersen priskribis en sia ampleksa libro Fabelo de mia vivo.

Andersen ricevis rekonon kaj famon en Danio multe malpli frue ol en aliaj landoj. Aparte fierigis lin la okazo en 1867, kiam la urbestraro de Odense proklamis lin honora civitano. Li konsideris tion la plej bela festo de sia vivo.

Andersen mortis post serioza malsano en 1875, en la aĝo de 70 jaroj. La funebran ceremonion ĉeestis la reĝo kaj ties filoj. Survoje al la tombejo miloj da homoj staris laŭlonge de la stratoj por diri lastan adiaŭon al tiu fama filo de Danio.

Vi povas legi kaj elŝuti la Esperantan tradukon de la fabeloj de Andersen ĉi tie.

Stano Marček