Kajto: Masko

Bela kanto, pensiga mesaĝo. Tre bona teksto, sufiĉe facila por Esperanto-lernantoj!

Bela maniero prezenti al novaj lernantoj Esperantan muzikon. Sendube estas tre helpe, ke aperas la vortoj en la filmeto. Mi pensas, ke kelkaj lernantoj eĉ kunkantos la kanton! "Naŭza, aĉa, kromfiasko: figrimaco de pajaco. Ĝis min kaptis la sagaco: forgesita estis masko"!

Kelkaj vortoj ne estas tiel facilaj, do mi esperas, ke por kelkaj lernantoj estus utile, se mi klarigus:

• fiasko: tuta malsukceso
• grimaco:

• fiasko: tuta malsukceso

Bonege. Kaj, ĉu vi scias la etimo (=vorto, de kiu alia vorto devenas, origino de vorto) de la vorto 'Fiasko'? En la itala lingvo, ĝi difinas speco da botelo ĉirkaŭita de pajlo, kiun oni uzas precipe por enhavi ruĝan vinon, ekzemple la vinon "Chianti" (Kjanti). Do, en la epoko de la unuaj operoj (=Muzika teatraĵo, konsistanta el kantoj kaj kvazaŭkantoj akompanataj de orkestro kaj kelkafoje baletoj), homoj kutime vizitis la teatron ne nur por 'spekti' operojn, sed ankaŭ por renkonti siajn geamikojn, por manĝi kaj por trinki dum la operado. Estis kutime kunporti siajn manĝaĵoin kaj trinkaĵojn. Fiaskoj estis kutime viditaj en teatroj. Kiam la publiko ne ŝatis ion ajn en la opero, kelkaj spektantoj ĵetis aferojn al la kantistoj por montri sian malaprobon. Kiam ili tute malŝatis la operon, ili ĵetis fiaskojn sur la scenejon!

Tiel la operaĵo fariĝis "Fiasco" kaj la vorto fariĝis ne nur la nomo de la botelo sed ankaŭ la nomo de granda malsukceso.

Fakte, mi tute ne konis la vorton 'pajaco' kaj ĵus konstatis, ke mi ne aldonis ĝin al mia listo!

• pajaco: tiu ĉi vorto venas de la italo pagliaccio kaj signifas 'klaŭno' aŭ 'grimacisto' de la malnova teatro:

Mi konsilas al novaj lernantoj ne uzi la vorton, ĉar eĉ multaj spertuloj sendube neniam aŭdis pri ĝi! Kutime oni diras 'klaŭno', laŭ mi.

Vi pravas. La vorto 'pajaco' venas de la itala vorto 'pagliaccio', tre kutima, konata kaj uzata vorto, kvankam italoj ankaŭ uzas la angledevenan vorton 'clown'. Same kiel 'Fiasco', la vorto alprenis ankaŭ alian, figuran signifon. Tiu signifo priskribas homon, kiu ne estas serioza aŭ kiu ne kapablas organizi aŭ funkciigi ion ajn. La vorto 'pagliacciata' priskribas situacion, kiu ne estas bone organizata kaj sendube fariĝis fiasko...

Eble amantoj de la kinarto memoras la filmon de Federico Fellini 'I Pagliacci' (La Klaŭnoj), 1970.

Dankon por la vortklarigoj! "Pajaco" kaj "fiasko" estas uzata ne nur en Esperanto, sed ankaŭ en la hungara, en la sama senco, preska ŭ kun la sama elparolo.

Tre bela kanto! La lingvaĵo ne estas facila - fakte mi persone donus al ĝi nur du stelojn, tamen ĝi vere estas spektinda kaj la subtitoloj helpas. Lernantoj povos re-spekti ĝin kaj iom post iom serĉi la vortojn en la vortaro. La homo, kiu faris la filmeton, evidente dediĉis amason da tempo por serĉi la ĝustajn fotojn por ilustri la kanton.